انحراف بینی و عوامل اصلی ایجاد آن چیست ؟ با توجه به شیوع انحراف بینی در میان مردم و تاثیری که بر روی نحوه زندگی و سلامت آن می گذارد بسیار حائز اهمیت است. انحراف تیغه بینی در اکثر افراد قابل مشاهده است اما با این وجود نمی توان گفت که تمامی این موارد از نظر کلینیکی حائز اهمیت است و در صورتی که فردی دچار این مشکل باشد باید تحت جراحی انحراف بینی قرار گیرد.
زمانی که در رابطه با انحراف بینی صحبت می شود اولین نکته ای که به ذهن افراد خطور می کند گرفتگی بینی است که تا حدود زیادی نیز صحیح است.
هر چند گرفتگی بینی در انحراف بینی جزء مهم ترین مسائل محسوب می شود اما باید بدانیم که انحراف بینی می تواند باعث بروز مسائل دیگری از جمله سردرد، عفونت سینوس ها نیز شود، قابل ذکر است در برخی از مواقع فرد انحراف بینی دارد اما دچار مشکل خاصی نشده است.
ساختار اصلی تیغه بینی
برای آشنایی و درمان انحراف بینی و عوامل اصلی ایجاد آن بهتر است با ساختار بینی بیشتر آشنا شویم.
تیغه بینی تیغه ای می باشد بسیار نازک که در بخش های مختلف ضخامت ان بین 1 الی 2 میلیمتر است که باعث جدا شدن دو حفره بینی می شود و باید دقیقا در حد وسط بینی قرار گیرد.
اما همانطور که گفته شد انحراف جزئی آن باعث بروز مشکلی در فرد نمی شود.
از نظر ساختمانی تیغه بینی دارای دو قسمت می باشد یکی قسمت جلویی که ساختار غضروفی دارد و دیگری قسمت پشتی و بالایی که از استخوان تشکیل شده است.
غضروف بافت نیمه سخت است که از قوام و پایداری خوبی برخوردار است و دارای حالتی ایستایی است اما نسبت به استخوان نرم تر و انعطاف پذیرتر است و به راحتی قابل بریده شدن نمی باشد.
حالت ارتجاعی و حرکت بینی به طرفین به دلیل تشکیل قسمت جلویی و پایینی بینی از غضروف می باشد و خداوند متعال این بخش از بینی را به این صورت خلق کرده تا یک عضور کاملا ثابت در صورت نباشد.
از دیگر دلایل غضروفی بودن پایین بینی می توان به بیشتر در معرض برخورد ضربه بودن و غیره اشاره کرد این بخش به دلیل غضروفی بودن کمتر دچار شکستگی می شود.
اما قسمت استخوانی سخت تر بوده و به همین علت با برخورد ضربه دچار شکستگی می شود.
قابل ذکر است بر روی این دو بخش یک لایه مخاطی نازک وجود دارد که علی رغم نازک بودن از اهمیت زیادی از نظر خونرسانی به تیغه بینی و پوشش در تنظیم درجه حرارت دما و کیفیت تنفسی و بویایی برخوردار است.
وظیفه تیغه بینی چیست ؟
تیغه بینی از نظر عملکرد تنها همان جدا کننده دو قسمت بینی را برعهده دارد. از مهم ترین محاسن جدا بودن این دو حفره این است که میکروب ها و باکتری ها از یک سمت به سمت دیگر انتقال نمی یابد.
از دیگر محاسن تقسیم بینی به دو فضای کوچکتر این است که اگر این فضا بزرگتر باشد هوا هنگام ورود به داخل بینی دچار چرخش می شود که باعث بروز مشکل در عمل تنفس می شود.
بهتر است بدانید که باریک بودن فضای ورودی هوا به درون محفظه در صورت ثابت بودن فشار مکنده هوا سرعت بالاتر می رود و امان ایجاد گردابه هوا نیز کاهش می یابد به طور کلی می توانیم بگوییم که تیغه موجود در بینی وظیفه تنظیم هوای ورودی به بینی را بر عهده دارد و باعث حفظ شکل بینی می شود.
برای اثبات این امر می توانید افرادی را که بینی شان دچار شکستگی شده است را مشاهده کنید.
بخش های دیگری نیز در بینی وجود دارد که از جمله ان ها می توان به بخش هایی اشاره کرد که در صورت تحریک باعث بروز سردردهای شدید شده و در برخی از مواقع باعث میگردن می شود.
عوامل اصلی ایجاد انحراف بینی
در این بخش از مقاله انحراف بینی و عوامل اصلی ایجاد آن با ما همراه باشید تا توضیحاتی در خصوص عواملی که باعث بروز این عارضه می شود صحبت کنیم.
- تحقیقات انجام شده نشان می دهد در برخی از افراد انحراف بینی ژنتیکی و ارثی بوده و از ژن مادر یا پدر به فرزند منتقل می شود.
- باید بگوییم جراحت نیز باعث بروز انحراف تیغه بینی می شود، انحرافات حاصل از جراح زاویه تند و شکل نامنظم دارند و تمامی نواحی تیغه بینی را به یک اندازه تحت تاثیر قرار می دهد، انحراف حاصل از جراحت می تواند شامل جا به جایی یا شکستگی غضروف نیز شود.
- انحراف بینی همچنین می تواند در زمانی که جنین در رحم مادر است یا هنگام زایمان نیز اتفاق بیوفتد. انحراف بینی در اثر زایمان اغلب در کودکانی است که دارای وزن بالا بوده یا تولد سختی داشته اند، انحراف بینی که در زمان تولد رخ می دهد معمولا به شکل C یا S است که معمولا خفیف بوده و اغلب در قسمت جلویی بینی رخ می دهد.
- میزان انحراف بینی با بالا رفتن سن می تواند به طور طبیعی افزایش یافته و تغییر کند.
علائم ناشی از انحراف بینی
خوب است بدانید علائمی که در ادامه به آن ها می پردازیم ، لزوما در تمام اشخاص بروز پیدا نمی کنند.
- گرفتگی یک یا هر دو سوراخ بینی : گرفتگی بینی ، نفس کشیدن را برای فرد دشوار می سازد. هنگامی که فرد به سرما خوردگی یا حساسیت دچار می شود ، مسیر عبور هوا در بینی متورم و باریک شده و انسداد آن بیشتر نمایان می شود.
- خون دماغ : به موجب خشک شدن سطح سپتوم بینی ، احتمال خون دماغ شدن افزایش می یابد.
- درد صورت : انحراف شدید تیغه بینی ، امکان دارد به یک قسمت از صورت فشار وارد کرده و سبب بروز درد شود.
- خرناسه (خر و پف) یا تنفس صدادار : انحراف بینی ، می تواند یکی از دلایل خر و پف هنگام خواب باشد. در این حالت برخی افراد برا تنفس بهتر و بدون صدا ، فقط بر روی یک سمت بدن می خوابند.
عوارض انحراف بینی چیست؟
در صورتی که میزان انحراف موجود در بینی شدید باشد و به سبب آن بینی دچار گرفتگی شود ، امکان دارد که عارضه های زیر نمود یابند :
- خشکی دهان ، به سبب تنفس از طریق آن
- احساس فشار در مجرای تنفسی
- اختلال در خواب ، به دلیل عدم تنفس راحت در طول شب
تشخیص انحراف بینی
در طول جلسه معاینه ، باید علائم خود را با پزشک مطرح سازید.
پزشک با استفاده از از یک چراغ قوه و یک ابزار مخصوص سوراخ های بینی را از یکدیگر فاصله می دهد و درون بینی را معاینه می کند.
همچنین به منظور معاینه قسمت های درونی و فوقانی بینی ، ابزار لوله مانندی به نام آندوسکوپ را که یک چراغ قوه کوچک و دوربین به آن متصل است ، وارد بینی می کند.
پس از انجام بررسی های فیزیکی از دماغ ، متخصص می تواند انحراف بینی و شدت آن را تشخیص دهد.
گاهی اوقات برای اطمینان از تشخیص ، پزشک از فرد می خواهد که تصویر برداری پزشکی همچون CT اسکن نیز انجام دهد.
درمان انحراف بینی
نحوه درمان انحراف بینی در وهله اول ، کنترل علائم ناشی از آن می باشد.
به همین جهت پزشک برای فرد دارو یا قطره تجویز می نماید :
داروی ضد احتقان بینی : این دسته از داروها ، سبب کاهش ورم بافت بینی می شوند و به آزاد شدن مسیر عبور هوا کمک می کنند. داروهای ضد احتقان هم به صورت قرص و هم اسپری در دسترس می باشند.
داروی آنتی هیستامین : به منظور جلوگیری و کاهش علائم ناشی از حساسیت ، از داروهای آنتی هیستامین استفاده می شود.
افرادی که دچار انحراف بینی می باشند ، در صورت بروز حساسیت و علائم آن ، ممکن است تنفس برایشان دشوار شود ؛ بنابراین مصرف آنتی هیستامین می تواند آبریزش یا گرفتگی بینی ناشی از آلرژی را تا حدودی بهبود ببخشد و نفس کشیدن را برای فرد آسان تر سازد.
اسپری های استروئیدی بینی : استفاده از این اسپری ها تورم بافت حفره بینی و همچنین میزان آبریزش را کاهش می دهد.
اثرگذاری اسپری استروئیدی بینی ، حدود 3 هفته زمان می برد ؛ بنابراین لازم است طبق دستور پزشک از آن استفاده کنید.
البته که داروها تنها این علائم را کنترل کرده و انحراف بینی را درمان نمی کنند.
به منظور درمان و اصلاح انحراف تیغه بینی ، فرد باید تحت جراحی سپتوپلاستی قرار گیرد.
طی عمل سپتوپلاستی ، جراح با برش و جدا کردن بخش هایی از تیغه بینی ، آن را صاف می کند و در بخش مرکزی ساختار بینی قرار می دهد. پس از جراحی ، علائمی همچون گرفتگی بینی برطرف خواهد شد.
توجه کنید که سپتوپلاستی ، نمی تواند حساسیت را درمان کند ؛ اما به دلیل برطرف شدن انحراف بینی از شدت نشانه های آلرژی تا حدودی کاسته می شود.
آیا انحراف بینی قابل پیشگیری است ؟
برخی از افراد به طور مادر زادی و هنگام تولد به این مشکل دچار هستند ؛ پس راهی جهت پیشگیری برای این افراد وجود ندارد.
اما در رابطه با انحراف بینی که ممکن است به سبب ضربه پیش بیاید ؛ می توان با رعایت یک سری نکات ، احتمال بروز آن را کاهش داد :
استفاده از کلاه و ماسک ایمنی در هنگام پرداختن به ورزش هایی همچون بوکس و مواردی از این قبیل
رانندگی ایمن و استفاده از کمربند ایمنی
